દેશના નવા ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે શનિવારે મતદાન શરૂ થઈ ગયું છે. ચૂંટણીમાં મુકાબલો નેશનલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ (NDA)ના ઉમેદવાર જગદીપ ધનખર અને વિપક્ષના સંયુક્ત ઉમેદવાર માર્ગારેટ આલ્વા વચ્ચે છે. આંકડાની દૃષ્ટિએ પશ્ચિમ બંગાળના પૂર્વ રાજ્યપાલ ધનખરની જીત નિશ્ચિત જણાય છે.
નવી દિલ્હીઃ દેશના નવા ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે શનિવારે મતદાન શરૂ થઈ ગયું છે. ચૂંટણીમાં મુકાબલો નેશનલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ (NDA)ના ઉમેદવાર જગદીપ ધનખર અને વિપક્ષના સંયુક્ત ઉમેદવાર માર્ગારેટ આલ્વા વચ્ચે છે. આંકડાની દૃષ્ટિએ પશ્ચિમ બંગાળના પૂર્વ રાજ્યપાલ ધનખરની જીત નિશ્ચિત જણાય છે.
કેસ સંબંધિત મહત્વપૂર્ણ માહિતી:
- પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીની આગેવાની હેઠળની તૃણમૂલ કોંગ્રેસે અલ્વાના નામની જાહેરાત પહેલા સર્વસંમતિ ન સાધવાના પ્રયાસોને ટાંકીને મતદાન પ્રક્રિયાથી દૂર રહેવાની જાહેરાત કરી હોવાથી ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીને લઈને વિપક્ષી પક્ષોમાં પણ મતભેદો સામે આવ્યા છે.
- એંસી વર્ષના અલ્વા કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતા છે અને રાજસ્થાનના રાજ્યપાલ તરીકે પણ રહી ચૂક્યા છે. તેલંગાણા રાષ્ટ્ર સમિતિ (TRS), આમ આદમી પાર્ટી (AAP) અને ઝારખંડ મુક્તિ મોરચા (JMM) એ અલ્વાને સમર્થન જાહેર કર્યું છે. ઓલ ઈન્ડિયા મજલિસ-એ-ઈત્તેહાદુલ મુસ્લિમીન (AIMIM) એ પણ અલ્વાને સમર્થન આપ્યું છે.
- ધનખર 71 વર્ષના છે અને તે રાજસ્થાનના પ્રભાવશાળી જાટ સમુદાયના છે. તેમની પૃષ્ઠભૂમિ સમાજવાદી રહી છે. જનતા દળ (યુનાઈટેડ), વાયએસઆર કોંગ્રેસ, બહુજન સમાજ પાર્ટી, એઆઈએડીએમકે અને શિવસેનાએ ધનખરને સમર્થન જાહેર કર્યું છે અને તેમના સમર્થનથી એનડીએના ઉમેદવારને લગભગ 515 મત મળવાની ધારણા છે.
- અલ્વાને અત્યાર સુધી મળેલા પક્ષોના સમર્થનને જોતા અનુમાન લગાવવામાં આવી રહ્યું છે કે તેમને 200ની નજીક વોટ મળી શકે છે. મતદાનના એક દિવસ પહેલા અલ્વાએ એક વીડિયો સંદેશમાં કહ્યું હતું કે, “જો સંસદની કામગીરી અસરકારક બનાવવી હોય તો સાંસદોએ એકબીજા વચ્ચે વિશ્વાસ કેળવવા અને તૂટેલા સંવાદને પુનઃસ્થાપિત કરવાના માર્ગો શોધવા પડશે.” આખરે તો સંસદસભ્યો જ આપણી સંસદનું પાત્ર નક્કી કરે છે.
- તેમણે કહ્યું, “સમય આવી ગયો છે કે તમામ પક્ષો એકબીજા વચ્ચે વિશ્વાસ પુનઃસ્થાપિત કરવા અને સંસદની ગરિમાને પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે સાથે આવે.” સાંસદો માટે રાત્રિભોજનનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
- ધનખરે શુક્રવારે તેમના નિવાસસ્થાને ભાજપના સાંસદોને મળ્યા હતા. જેમાં સુશીલ કુમાર મોદી, ગૌતમ ગંભીર, રાજ્યવર્ધન રાઠોડ, રાજેન્દ્ર અગ્રવાલ સામેલ હતા. સંસદ ભવનમાં સવારે 10 થી સાંજે 5 વાગ્યા સુધી મતદાન થશે. આ પછી ટૂંક સમયમાં મતોની ગણતરી કરવામાં આવશે અને મોડી સાંજ સુધીમાં રિટર્નિંગ ઓફિસર દ્વારા દેશના નવા ઉપરાષ્ટ્રપતિના નામની જાહેરાત કરવામાં આવશે.
- એમ વેંકૈયા નાયડુનો ઉપરાષ્ટ્રપતિ તરીકેનો કાર્યકાળ 10 ઓગસ્ટે પૂરો થાય છે અને નવા ઉપરાષ્ટ્રપતિ 11 ઓગસ્ટે શપથ લેશે. લોકસભા અને રાજ્યસભાના તમામ સભ્યોને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે ઈલેક્ટોરલ કોલેજમાં સામેલ કરવામાં આવે છે. નામાંકિત સભ્યો પણ આમાં મતદાન કરવા પાત્ર છે. સંસદની વર્તમાન સંખ્યા 788 છે, જેમાંથી માત્ર ભાજપ પાસે 394 સાંસદ છે. જીતવા માટે 390 થી વધુ વોટ જરૂરી છે.
- જો ધનખડ ઉપરાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાય છે, તો તે એક સંયોગ હશે કે લોકસભાના અધ્યક્ષ અને રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ એક જ રાજ્યના હશે. હાલમાં ઓમ બિરલા લોકસભાના સ્પીકર છે અને તેઓ રાજસ્થાનના કોટા સંસદીય ક્ષેત્રનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. ઉપરાષ્ટ્રપતિ રાજ્યસભાના હોદ્દેદાર અધ્યક્ષ પણ છે.
- એકલ ટ્રાન્સફરેબલ વોટ દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની સિસ્ટમ અનુસાર ચૂંટણી યોજાશે અને ચૂંટણી ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થશે. આ સિસ્ટમમાં, મતદારે ઉમેદવારોના નામની સામે પસંદગીઓને ચિહ્નિત કરવાની હોય છે.
- આ ચૂંટણીમાં ઓપન વોટિંગનો કોઈ ખ્યાલ નથી અને પ્રમુખ અને ઉપપ્રમુખની ચૂંટણીમાં કોઈપણ સંજોગોમાં કોઈને પણ બેલેટ પેપર બતાવવાની સખત મનાઈ છે. વર્ષ 1974 ના નિયમોમાં નિર્ધારિત મતદાન પ્રક્રિયામાં એવી જોગવાઈ છે કે મતદાન ખંડમાં મતની નિશાની કર્યા પછી, મતદારે મતપત્રને ફોલ્ડ કરીને મતપેટીમાં મૂકવાનું રહેશે. મતદાન પ્રક્રિયાના કોઈપણ ઉલ્લંઘનના પરિણામે પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર દ્વારા બેલેટ પેપર રદ કરવામાં આવશે.
