single-use plastic Banned : 1 જુલાઈ, 2022થી સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક વસ્તુઓના ઉત્પાદન, આયાત, સ્ટોક, વિતરણ, વેચાણ અને ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ રહેશે. તેમાં પોલિસ્ટરીન અને વિસ્તૃત પોલિસ્ટરીન વસ્તુઓનો પણ સમાવેશ થાય છે.
નવી દિલ્હી : કેન્દ્ર સરકારે (Central Goverment) 1 જુલાઈથી દેશમાં સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકમાંથી બનેલી વસ્તુઓ પર પ્રતિબંધ (single-use plastic Banned)ની જાહેરાત કરી છે. મંગળવારે પર્યાવરણ મંત્રાલયે (Ministry of Environment) આ સંબંધમાં નોટિફિકેશન જારી કરવાની જાણકારી આપી હતી. સિંગલ-યુઝ પ્લાસ્ટિક એ એવી વસ્તુઓ છે, જે પ્લાસ્ટિકની બનેલી હોય છે અને જે એક વખત ઉપયોગ કર્યા પછી ફેંકી દેવામાં આવે છે. ન્યૂઝ એજન્સી ANI અનુસાર, સરકારનું કહેવું છે કે, પ્રતિબંધિત વસ્તુઓમાં એવી પ્લાસ્ટિકની વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે, જેનો ઉપયોગ ઓછો થાય છે અને વધુ કચરો ફેલાય છે.
મની કંટ્રોલ રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, પર્યાવરણ મંત્રાલયના નોટિફિકેશન મુજબ 1 જુલાઈ, 2022થી સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક વસ્તુઓના ઉત્પાદન, આયાત, સ્ટોક, વિતરણ, વેચાણ અને ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ રહેશે. તેમાં પોલિસ્ટરીન અને વિસ્તૃત પોલિસ્ટરીન વસ્તુઓનો પણ સમાવેશ થાય છે. પ્રતિબંધિત વસ્તુઓમાં પ્લાસ્ટિકની બનેલી સ્ટ્રોનો પણ સમાવેશ થાય છે, જેનો ઉપયોગ ફુગ્ગા, ઈયર બડ્સ, આઈસ્ક્રીમ, કેન્ડીમાં પણ કરવામાં આવે છે છે. આ ઉપરાંત 100 માઇક્રોનથી ઓછી જાડાઈ ધરાવતા પ્લાસ્ટિક અથવા પીવીસીથી બનેલા પ્લાસ્ટિકના કપ, ચશ્મા, ચમચી, કાંટા, છરી, સ્ટ્રો અને બેનરો પર પણ પ્રતિબંધ રહેશે.
પ્રતિબંધિત વસ્તુઓ લીસ્ટમાં પાતળા પ્લાસ્ટિક ફોઇલ્સનો પણ સમાવેશ થાય છે, જે મીઠાઈના બોક્સ, સિગારેટના પેકેટ્સ, આમંત્રણ કાર્ડ્સ પર રાખવામાં આવે છે. પેકેજિંગ ઉદ્યોગમાં પ્લાસ્ટિક ફોઇલનો વ્યાપક ઉપયોગ થાય છે. ભેજથી વસ્તુઓને બગાડતા અટકાવવામાં તે ખૂબ જ ઉપયોગી છે. તમને જણાવી દઈએ કે, પ્લાસ્ટિકની બનેલી કેટલીક વસ્તુઓ પર પહેલાથી જ પ્રતિબંધ છે. તેમાં પ્લાસ્ટિક કેરી બેગ્સ, 75 માઇક્રોનથી ઓછી જાડાઈ ધરાવતી બેગના ઉત્પાદન, આયાત, સંગ્રહ, વિતરણ, વેચાણ અને ઉપયોગ પર પ્રતિબંધનો સમાવેશ થાય છે. 31 ડિસેમ્બર, 2022 થી 120 માઇક્રોનથી ઓછી જાડાઈ ધરાવતી પ્લાસ્ટિક કેરી બેગ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની જોગવાઈ પણ છે.
HT અનુસાર, પર્યાવરણ મંત્રાલયે માહિતી આપી છે કે, સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક પર પ્રતિબંધ સુનિશ્ચિત કરવા માટે રાષ્ટ્રીય અને રાજ્ય સ્તરે કંટ્રોલ રૂમની સ્થાપના કરવામાં આવશે. વિશેષ અમલીકરણ ટીમો બનાવવામાં આવશે, જે પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિક વસ્તુઓના ગેરકાયદે ઉત્પાદન, આયાત, સ્ટોક, વિતરણ, વેચાણ અને ઉપયોગ પર નજર રાખશે. મંત્રાલયે કહ્યું કે, રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આ પ્રતિબંધ લાગુ કરવા માટે તેમની સરહદો પર ચેકપોઇન્ટ સ્થાપિત કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે જેથી કરીને એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં આ વસ્તુઓની અવરજવરને રોકી શકાય.
પર્યાવરણ મંત્રાલયનું કહેવું છે કે, સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક વસ્તુઓના કચરાથી માત્ર પૃથ્વી જ નહીં પરંતુ સમુદ્રના પર્યાવરણને પણ નુકસાન થઈ રહ્યું છે. સમગ્ર વિશ્વમાં આ અંગે ચિંતા છે. તમામ દેશો માટે આ એક મોટો પડકાર બની ગયા છે. તેને ધ્યાનમાં રાખીને આ પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો છે.
